Een van de merkwaardigste Nederlandstalige auteurs aller tijden was ongetwijfeld Nicolaas Beets. De Beetsstraat is een van hoofdstraten in Spoorwijk dat werd aangelegd tussen 1918 en 1936 naar het stedenbouwkundig plan van architect Berlage.
 |
| De schrijver en dominee Nicolaas Beets werd tot diep in de twintgste eeuw vereerd . Aan het einde van zijn leven was hij zelfs een nationale held geworden. Dit schilderij werd in 1881 door Thérèse Schwartze geschilderd. |
De schrijver
Nicolaas werd geboren in Haarlem als zoon van een apotheker. Hij studeerde in Leiden en werd dominee. In het eerste deel van zijn schrijvers-leven produceerde hij opgeklopte, romantische poëzie.
In 1839, het jaar van de Camera Obscura, meldde Beets zelf dat zijn 'zwarte tijd' voorbij was. Hij had genoeg van het naargeestige dichtwerk, waarmee hij een dichter als Lord Byron (1788-1824) bijna plagieerde.
Met de Camera Obscura schreef hij een meesterwerk, geschiedenis en het best verkochte Nederlandse boek van de 19e eeuw.
De roman werd in bijna alle Europese talen vertaald.
Populair
Beets was zijn hele leven populair.‘Ik ben tegenwoordig te Leiden in de mode en gewild als een paar oranje handschoenen.'
In zijn jeugd was hij zelfs een soort popidool.
Bij een voordracht rond 1835 in de Hollandsche Maatschappij van Fraaije Kunsten en Wetenschappen (Amsterdam) zaten er bijvoorbeeld meer dan tweehonderd vrouwen in de zaal.
 |
| Het tijdschrift De Nederiandsche Spectator vroeg in 1891 zijn lezers wat het beste boek allertijden was. Met overweldigende meerderheid werd de Camera Obscura verkozen. Deze spotprent van de volkstelling werd op 2 januari 1892 in de Specator geplaatst. |
Vanuit de mannelijke bewonderaars kwam de kritiek dat Beets zich gedroeg zoals een koning tegenover zijn onderdanen. Eigenlijk op dezelfde manier zoals de verteller Hildebrand naar zijn vrienden en kennissen keek.
In 1884 werden ter gelegenheid van Beets' zeventigste verjaardag verschillende festiviteiten georganiseerd. Deze gedenkingen hadden bijna het karakter van een nationale feestdag. Of zoals een criticus noteerde: ‘de viering der nationale zelfherkenning':
Bijna vijftig jaar na de uitgave van de Camera Obscura, in 1887, gaf Beets een toelichting uit onder de titel Na vijftig jaar.
Kritiek was er echter ook. Beets schreef een briljant boek maar leefde daarna zestig jaar ‘zonder protest een leven van gekroonde onbenulligheid'.
 |
| De Beetsstraat nummer 122-138 gezien naar de Nannostraat in 1979. Op de plek waar het houten hekje staat, bevindt zich nu het veel hogere hek van wijkpark Het Hof van heden. De Nannostraat bestaat niet meer. |
De straat
De Beetsstraat is een van hoofdstraten in Spoorwijk dat werd aangelegd tussen 1918 en 1936 naar het stedenbouwkundig plan van architect Berlage.
De straatnaam Beetsstraat werd in februari 1921 vastgelegd. Een groot deel van de straat werd in het begin van de 20e eeuw afgebroken en in 2008-2009 vernieuwd. Deze lange straat loopt van de Van Koetsveldstraat naar de Schimmelweg.
Poëzie
De Poëzie zit in de geest. Voor hem
Die aan wat is niets van het zijne toe kan voegen,
Is heel de wereld dof en zonder stem;
Hij moet zich met haar proza vergenoegen.
De moerbeitoppen ruisten
God ging voorbij;
Neen, niet voorbij, hij toefde;
Hij wist wat ik behoefde,
En sprak tot mij;
Sprak tot mij in de stille,
De stille nacht;
Gedachten, die mij kwelden,
Vervolgden en ontstelden,
Verdreef hij zacht.
v Hij liet zijn vrede dalen
Op ziel en zin;
'k Voelde in zijn vaderarmen
Mij koestren en beschermen,
En sluimerde in.
De morgen, die mij wekte
Begroette ik blij.
Ik had zo zacht geslapen,
En Gij, mijn Schild en Wapen,
Waart nog nabij.
Nog eens mei
Daar is mijn groene wereld weer,
Met al haar tinten zacht en teer,
In 't licht der zonnestralen.
Of zacht gedommeld in de schâuw
Der wolkjes die aan 't hemels blauw
Als dunne sluiers dwalen.
Daar ruist de vleugelslag door 't hout
Der bosduif die haar nestje bouwt;
Daar hoor ik de eerste slagen
Van 't heerlijk lied dat voor zijn bruid
De nachtegaal in 't lommer uit,
Om haar zijn min te klagen.
Wees, groene wereld! wees gegroet,
Met de eigen liefde in 't oud gemoed,
Als 't jonger hart deed kloppen.
Wat schoner dan de jeugd van 't jaar,
Met bloesems aan den appelaar,
En rozen in haar knoppen
 |
| Hildebrand is de verteller binnen de Camera Obscura. Dit beeld staat in de Haarlemse Haarlemmerhout. |
 |
| Hildebrand schreef de roman Camera Obscura in 1839. |
 |
| De zeventgste verjaardag van Nicolaas Beets in 1884 werd breed gevierd. De Camera Obscura is in deze plaat van de heraldiek deskundige J.M. Lion niet goed weergegeven. |
 |
| De lezers van het literaire tijdschrift de Nederlandsche Spectator stemden in 1891 op hun favoriete romans. De Camera Obscura voerde de lijst aan, op afstand gevolgd door de Max Havelaar en, opvallend, de gedichten van De Genestet. |
 |
| Zelfs koningin Wilhelmina stuurde na het overlijden van Nicolaas Beets in 1903 een telegram naar de weduwe van de schrijver. |
 |
| De werkkamer van Nicoalas Beets met zijn correspondentie, manuscripten, preken en archivalia. Deze tekening werd gepubliceerd in het Geïllustreerd Volkstijdschrift ter ere van Beets' zeventigste verjaardag in 1884. |
 |
| De Beetsstraat 200 in 1979. Wijkgebouw de Fram stond oorspronkelijk in de Douwes Dekkerstraat. Het gebouw op de foto werd in 2008 weer gesloopt. |
 |
| Nieuwbouw in de Beetsstraat bij nummer 200. Hier stond voor tientallen jaren clubhuis de Fram. Foto juli 2014. |
 |
| De Sikkelschool in de Beetsstraat werd in 1923 gesticht door de Vereniging tot oprichting en instandhouding van vrije scholen op gereformeerde grondslag. Later kwam aan de linkerkant een openbare school en rechts het Christelijke gedeelte. Vanaf 1980 heette de school Het Mozaiek. |
 |
| Het Mevrouw Dorbeenhof, kijkend naar de Beetsstraat. De woningen zijn net opgeleverd. |
Op 10 december 1887 plaatste het literaire tijdschrift de Nederlandsche Spectator deze spotprent bij het vijftigjarig jubileum van de roman Camera Obscura. Op het plaatje Robertus Nurks uit het hoofdstuk 'Een onaangenaam mens in de Haarlemmerhout’ 
Nicolaas Beets overleed in 1903. Dit eerbetoon werd in dat jaar in het Haagsche tijdschrift De Nederiandsche Spectator geplaatst. 
Nicolaas Beets in 1890 
De Beetsstraat loopt parallel aan de Hildebrandstraat. 
De Beetsstraat gezien vanaf de Van Koetsveldstraat in 2014. Dit stuk van de straat is niet herbouwd. 
De Beetstraat ter hoogte van huisnummer 56 in 2014. 
De Beetstraat ter hoogte van huisnummer 92 (juli 2014). 
De speeltuin in de Beetsstraat (juli 2014). Op de achtergrond het hek van het wijkpark het Hof van heden. 
De Beetsstraat in de buurt van nummer 152 (juli 2014). 
Beetsstraat in de buurt van nummer 262 kijkend in de richting van sporthal het Zandje (juli 2014). Ook hier nog de originele jaren 20 bouw. 
De Beetsstraat gezien vanaf de Schimmelweg (juli 2014).